Suicidaliteit bij kinderen mag niet worden genegeerd. Kinderen en adolescenten kunnen, net als volwassenen, te maken krijgen met gevoelens van hopeloosheid en wanhoop, wat kan leiden tot suïcidale gedachten of gedragingen. Deze blog zal u helpen begrijpen hoe u dit ernstige probleem kunt herkennen en hoe u de benodigde hulp kunt bieden.
Hoe vaak komt het voor?
Suicidaliteit bij kinderen is helaas niet zeldzaam. De exacte prevalentie kan variëren afhankelijk van factoren zoals leeftijd, geslacht en geografische locatie. Over het algemeen kunnen we echter enkele trends opmerken:
- Leeftijd: suïcidale gedachten en gedragingen kunnen voorkomen bij kinderen van alle leeftijden, maar ze worden vaak vaker gemeld bij adolescenten. Suïcidale gedachten kunnen al voorkomen bij kinderen vanaf 9 of 10 jaar.
- Geslacht: meisjes melden vaker suïcidale gedachten, terwijl jongens vaker daadwerkelijke zelfmoordpogingen ondernemen. Dit kan te maken hebben met verschillende manieren waarop jongens en meisjes met hun emoties omgaan en hun problemen uiten.
- Geografische locatie: de prevalentie van suïcidaliteit kan variëren afhankelijk van de cultuur, de sociaaleconomische omgeving en de beschikbaarheid van geestelijke gezondheidszorg. Het is belangrijk op te merken dat onderschatting van het aantal gevallen een probleem kan zijn, en dat cijfers variëren.
Herkennen van mogelijke signalen
Het herkennen van mogelijke signalen van suïcidaliteit bij kinderen is van vitaal belang. Hier zijn enkele tekenen waarop u kunt letten:
- Verandering in gedrag: Als een kind drastische veranderingen in gedrag vertoont, zoals plotselinge terugtrekking, prikkelbaarheid, agressie, of isolatie, kan dit een teken zijn van problemen.
- Expressie van suïcidale gedachten: Het kind kan opmerkingen maken zoals "ik wou dat ik er niet meer was" of "het heeft toch geen zin." Dit zijn serieuze signalen die niet genegeerd mogen worden.
- Zelfbeschadiging: Als een kind zichzelf opzettelijk verwondt, bijvoorbeeld door snijden, is dit een ernstige indicatie van emotioneel lijden.
- Verlies van interesse: Een duidelijk verlies van interesse in activiteiten die het kind ooit leuk vond, kan wijzen op depressie of suïcidaliteit.
- Verandering in eet- of slaappatronen: Suïcidale kinderen kunnen last hebben van slaapstoornissen, veranderingen in eetgewoonten, of gewichtsverlies.
- Plotselinge veranderingen in schoolprestaties: Als een kind eerder goede cijfers behaalde en nu slecht presteert, kan dit een teken zijn van onderliggende problemen.
Het is essentieel om deze signalen serieus te nemen en niet te bagatelliseren. Als u vermoedt dat een kind suïcidale gedachten heeft, zoek dan onmiddellijk professionele hulp.
Hoe om te gaan met mogelijke signalen ?
Als u vermoedt dat een kind suïcidale gedachten heeft, zijn er verschillende stappen die u kunt nemen:
- Blijf kalm en luister: Praat rustig met het kind en geef hen de ruimte om te praten. Luister zonder oordeel en toon begrip voor hun gevoelens.
- Stel directe vragen: Vraag openlijk of het kind suïcidale gedachten heeft. Dit kan het kind helpen om zijn of haar gevoelens te uiten en kan cruciale informatie opleveren.
- Zorg voor veiligheid: Als het kind onmiddellijk gevaar loopt, bel dan onmiddellijk een noodnummer (bijvoorbeeld 112) of breng het kind naar de dichtstbijzijnde spoeddienst.
- Zoek professionele hulp: Raadpleeg een geestelijke gezondheidsdeskundige, zoals een psychiater of psycholoog, voor een professionele beoordeling en behandeling.
- Betrek de ouders of verzorgers: Als u geen ouder of verzorger bent, neem dan contact op met de ouders of verzorgers van het kind om hen op de hoogte te brengen van de situatie.
- Blijf in contact: Blijf in contact met het kind en bied steun. Suïcidaliteit is een voortdurend proces en het kind heeft steun nodig om te herstellen.
Beschikbare hulpbronnen
Gelukkig zijn er veel hulpbronnen beschikbaar voor kinderen die suïcidale gedachten hebben. Enkele van de beschikbare opties zijn:
- Kinder- en jeugdpsychiaters en -psychologen: Deze professionals kunnen gespecialiseerde hulp bieden aan kinderen met suïcidale gedachten.
- Crisishulplijnen: Er is een speciale crisislijn voor kinderen en adolescenten met suïcidale gedachten. Deze is 24/7 beschikbaar en biedt directe steun: Awel op het nummer 102. Er is ook een chatfunctie. Meer info vind je op awel.be
- Ziekenhuizen en spoedeisende hulpafdelingen: Als er onmiddellijk gevaar is, kunt u naar de spoedeisende hulp gaan voor dringende hulp.
- Schoolbegeleiders en -psychologen: Scholen hebben vaak getraind personeel dat kan helpen bij het identificeren en aanpakken van suïcidaliteit bij kinderen.
- Vertrouwenspersonen in de directe omgeving van het kind bv een ouder van een vriend, een leerkracht op school...
- Familieondersteuningsgroepen: Ouders en familieleden van kinderen met suïcidale gedachten kunnen steun vinden in groepen waar ze hun ervaringen kunnen delen en leren hoe ze het beste kunnen helpen.
In conclusie is suïcidaliteit bij kinderen een ernstig probleem dat aandacht en zorg vereist. Het herkennen van mogelijke signalen, het bieden van steun en het zoeken naar professionele hulp zijn cruciale stappen om kinderen te helpen die met deze moeilijke kwestie te maken hebben. Het is belangrijk om dit onderwerp serieus te nemen en het stigma rond geestelijke gezondheid te doorbreken, zodat kinderen de hulp krijgen die ze nodig hebben.
Nummer en website van de zelfmoordlijn: 1813 en https://www.zelfmoord1813.be/
