Een leven zonder tegenslagen is voor niemand onder ons weggelegd. Op een of ander moment in het leven word je geconfronteerd met omstandigheden die je uit je evenwicht brengen en heel wat gevoelens van verdriet opwekken. Dit kan tijdelijk zijn, maar kan ook een periode van aanhoudend verdriet en slecht in je vel zitten, inluiden. In de volksmond wordt dan vaak gezegd: “ze is depressief”. Maar klopt dit wel? Rouw en depressie worden immers vaak door elkaar gehaspeld.
Rouw en depressie: wat zijn ze?
Laat ons wat dieper inzoomen. Rouwen is een universele menselijke ervaring en is bovendien zeer gezond. De kans is groot dat je minstens één persoon of huisdier in je leven hebt verloren. Dan kan rouw zich manifesteren met verdriet en hopeloosheid. Maar betekent dit automatisch dat je in een depressie zit?
Aangezien zowel rouw als depressie verdriet met zich meebrengen gaan sommige mensen ervan uit dat verdriet en depressie vergelijkbaar zijn. Het zijn echter twee verschillende emotionele ervaringen:
- Rouw met het daaraan gekoppelde verdriet en andere emoties zijn intense normale emotionele reacties op een aanzienlijk verlies.
- Een klinische depressie is een formele diagnose binnen de geestelijke gezondheidszorg, als het ware een psychische aandoening die symptomen zoals verdriet, moeite met focussen, gebrek aan motivatie… met zich meebrengt.
Een klinische depressie en rouw zien er op het eerste zicht misschien wel gelijk uit en kunnen hetzelfde aanvoelen en dat zorgt voor verwarring. Zowel bij rouw als bij een depressie kamp je met intense gevoelens van verdriet en zit je slecht in je vel. Je merkt dat je veel moet huilen, prikkelbaar bent en eigenlijk tegen heel weinig kan. Emotionele pijn is dan ook een van de belangrijkste symptomen die rouw en depressie met elkaar delen.
Maar er is meer: zowel een rouwperiode als een depressie kunnen leiden tot veranderingen in je eet- en slaappatroon bv. niet uit je bed kunnen komen… Ook kwaadheid met woede-uitbarstingen kunnen bij beide voorkomen.
En toch is het anders…
Hoe zie je het verschil tussen rouw en depressie?
Het is niet steeds evident om een onderscheid te maken tussen rouw en depressie. Het is immers zo dat men op dit moment een depressie (nog) niet kan diagnosticeren aan de hand van radiologisch of biologisch onderzoek. Een diagnose wordt dus gesteld door een bevoegd persoon aan de hand van symptomen. En net op het vlak van symptomen zijn er heel wat raakvlakken met rouw.
Hoe het verschil dan maken?
Het kan heel moeilijk zijn om onderscheid te maken tussen verdriet en depressie. Het belangrijkste verschil is dat depressie de neiging heeft om langer te duren en dat symptomen van invloed kunnen zijn op alle aspecten van je leven.
Verdriet binnen rouw is een emotionele reactie die de neiging heeft om met de tijd af te nemen en vaak geen professionele ondersteuning vereist, terwijl depressie langer duurt en de symptomen kunnen intensiveren en blijven hangen zonder behandeling.
Rouw wordt geclassificeerd als een intense emotionele reactie waarbij je na verloop van tijd je verlies een plaats geeft in je leven. Hierdoor gaan de scherpe kantjes er als het ware van af en worden minder levensgebieden aangetast. Depressie daarentegen is een formele psychische aandoening die diagnose en behandeling vereist.
De oorzaak van beide ervaringen kan ook verschillen. Rouw wordt direct geassocieerd met verlies. Depressie kan soms worden gekoppeld aan een aanzienlijk verlies, maar heeft vaak ook andere complexe bijdragende factoren, zoals je genen, vroege ervaringen, trauma en omgevingsinvloeden.
Verdriet kan ook in golven komen, vooral nadat er een paar dagen voorbij zijn gegaan. Misschien merk je dat je op sommige dagen kunt genieten en plezier kunt voelen - bijvoorbeeld jezelf betrappen op lachen met vrienden terwijl je je een verloren geliefde herinnert - en je de volgende dag volledig hopeloos en vreugdeloos voelt. Er is geen deadline voor rouw. Vaak kan het maanden duren, hoewel de neiging is om een minder effect op je leven te hebben naarmate de tijd verder gaat.
Depressie kan zich ook manifesteren in golven, maar de symptomen hebben de neiging om hardnekkiger en intenser te zijn, deze symptomen zijn er elke dag en blijven vaak minimum 2 of meer weken hangen. Wanneer ze onbehandeld blijven, verergeren de symptomen en hebben ze invloed op vele aspecten van het leven.
Conclusie
Waar je bij rouw als het ware om je verlies heen groeit, is dit bij een depressie niet het geval.
Misschien is de volgende omschrijving wel een handige leidraad:
“De meeste mensen die een rouwproces doorgaan hebben het gevoel dat er een verlies of een leegte is ontstaan in de wereld rondom hen. Mensen die kampen met een depressie voelen veeleer een leegte binnen zichzelf”
Weet dat de deuren van onze apotheek steeds voor je openstaan, voor welke zorg, welk verhaal, welke nood, dan ook. Bij Tele-Onthaal kan je 24/7 terecht voor een anoniem gesprek (tel. 106) of een anonieme chat via de website.
Copywriter: Ria Plasschaert
Redactie: Inge Bleyweert
